domingo, 4 de maio de 2014

Trikuarena

Esnatu da trikua habi hosto lehorrez egindakoan,
eta dakizkien hitz guztiak ekartzen ditu gogora;
gutxi gora behera, aditzak barne, hogeitazazpi hitz.

Eta gero pentsatzen du: Amaitu da negua,
Ni trikua naiz, Bi sapelaitz gora dabiltza hegaletan;
Marraskilo, Zizare, Zomorro, Armiarma, Igel,
Zein putzu edo zulotan ezkutatzen zarete?
Hor dago erreka, Hau da nire erresuma, Goseak nago.

Eta berriro dio: Hau da nire erresuma, Goseak nago,
Marraskilo, Zizare, Zomorro, Armiarma, Igel,
Zein putzu edo zulotan ezkutatzen zarete?

Ordea bertan gelditzen da bera ere hosto lehor balitz,
artean ez baita eguerdia baino, lege zahar batek
galarazi egiten baitizkio eguzkia, zerua eta sapelaitzak.

Baina gaua dator, joan dira sapelaitzak, eta trikuak,
Marraskilo, Zizare, Zomorro, Armiarma, Igel,
Erreka utzi eta mendiaren pendizari ekiten dio,
bere arantzetan seguru nola egon baitzitekeen
gerlari bat bere eskutuaz, Espartan edo Corinton;

Eta bapatean, zeharkatu egiten du
belardiaren eta kamio berriaren arteko muga,
Zure eta nire denboran sartzen da pauso bakar batez;
Eta nola bere hiztegi unibertsala ez den
azkeneko zazpi mila urteetan berritu,
ez ditu ezagutzen gure automobilaren argiak,
ez da ohartzen bere heriotzaren hurbiltasunaz ere.

Bernardo Atxaga, Poemas & híbridos, Visor Libros, 1990

O do ourizo cacho

Esperta o ourizo cacho no seu niño de follas secas
e trae á memoria todas as palabras que sabe,
pouco máis ou menos, verbos incluídos, vinte e sete.

E despois pensa: Rematou o inverno,
Son un ourizo, Dous miñatos voan aló no alto;
Cascarolo, Miñoca, Becho, Araña, Ra,
En que poza ou buraco vos agachades?
Aí está o río, Este é o meu reino, Teño fame.

E di outra vez: Este é o meu reino, Teño fame,
Cascarolo, Miñoca, Becho, Araña, Ra,
En que poza ou buraco vos agachades?

Así a todo, queda onde está, como se tamén el fose unha folla seca,
porque aínda é mediodía, e unha lei antiga
prohíbelle o sol, o ceo e os miñatos.

Pero chega a noite, os miñatos marcharon, e o ourizo,
Cascarolo, Miñoca, Becho, Araña, Ra,
Deixa o río e sobe a pendente do monte,
tan seguro dos seus picos como puido estar
un guerreiro do seu escudo, en Esparta ou en Corinto;

E de súpeto atravesa o límite
entre o herbal e a estrada nova,
de un só paso entra no teu tempo e o meu;
E como o seu dicionario universal
non foi renovado nos últimos sete mil anos,
non recoñece as luces do noso automóbil,
nin advirte sequera a proximidade da súa morte.

Bernardo Atxaga, Poemas & híbridos, Visor Libros, 1990